İzmir depreminin yol açtığı yıkımlar saymakla bitmez. Depremde 116 kişi canından oldu. Yaralı sayısı 1034 olup 15 kişi halen hastanede yatmaktadır. Büyük çabalar sonucunda 106 kişi enkaz altından sağ çıkarılmıştır.
Bina hasarları
Depremde yıkılan ve hasar gören bina sayıları değişkenlik göstermektedir. Binalarda meydana gelen hasar konusunda elde edebilen verilerle, kişisel olarak ulaştığım tahmini değer 4,7 milyar liradır.
Çizelge 1. Binalardaki hasar tutarı
Hasar derecesi | Bina Sayısı | Hasar bedeli (TL) | Tutarı (Milyon TL) |
Yıkık ve ağır hasarlı | 506 | 350000 | 1484,098 |
Orta hasarlı | 511 | 250000 | 1070,545 |
Az hasarlı | 5119 | 50000 | 2144,861 |
Toplam hasar tutarı | 4699,504 |
Not: Yıkık ve ağır hasarlı binalarda toplam 4239 bağımsız bölüm bulunduğu saptanmıştır.
Diğer gruplar için de bina başına bağımsız bölüm sayısı 8,38 kabul edilmiştir. Hasar bedeli uzman elemanlarla görüşerek tahmin edilmiştir.
Barınma
Afete uğrayanların barınması için 2423 çadır kurulmuş ve battaniye, yatak, uyku seti ve ısıtıcı verilmiştir. Çadır dışındaki bu malzemelerin tutarı asgari olarak 3,8 milyon liradır.
Çizelge 2. Barınma giderleri
Malzemenin cinsi | Sayısı | Birim fiyatı (TL) | Tutarı (TL) |
Battaniye | 17263 | 40 | 690520 |
Yatak | 10730 | 200 | 2146000 |
Uyku seti | 9260 | 75 | 694500 |
Isıtıcı | 2509 | 100 | 250900 |
Toplam | 3781920 |
550 konteyner ev yapılmaktadır. Bunun içi tahminen 16,5 milyon lira harcanacaktır.
Arama/kurtarma sırasında 8172 personel, 1242 araç, 15 sahil güvenlik botu, 7 kargo uçağı, 2 helikopter, 25 arama kurtarma köpeği görevlendirilmiştir. Bunların 6 günlük maliyeti 8 milyon lira olarak hesaplanmıştır.
Çizelge 3. Arama kurtarma giderleri
Görevlendirilen unsurlar | Sayısı | Günlük gideri | 6 Günlük Tutarı (TL) | |||
Görevlendirilen kişi | 8172 | 100 | 4903200 | |||
Görevlendirilen araç | 1242 | 150 | 1117800 | |||
Sahil güvenlik botu | 15 | 5000 | 450000 | |||
Denizci personel | 186 | 100 | 111600 | |||
Helikopter 2 adet | 40 sorti | 10000 | 400000 | |||
Kargo uçağı 7 adet | 20 sorti | 50000 | 1000000 | |||
Toplam | 7982600 | |||||
Enkaz kaldırmada kullanılan 298 iş makinesi ve 328 personelin gideri 4,8 milyon lira olarak tahmin edilmiştir.
Beslenme
12 Kasım tarihine kadar beslenme giderleri 13 milyon lira olarak hesaplanmıştır. Bu hizmet 403 personel ve 37 araçla sürdürülmektedir. Personel ve araç sayısı hizmet süresi ile çarpılmış günlük 20 litre akaryakıt ve 100 lira gündelik dahil edilmiştir. Pişirme için günde 2 bin liralık enerji sarf edildiği varsayılmıştır. Bu hizmet her gün sunulmaktadır, büyük olasılıkla aylarca devam edecektir.
Çizelge 4. Tahmini besleme giderleri
Beslemede kullanılan madde | Miktarı | Fiyatı (TL) | Tutarı |
Dağıtılan yemek (kişi-öğün) | 741745 | 15 | 11126175 |
Sıcak -soğuk içecek | 272307 | 1 | 272307 |
Su | 371005 | 1 | 371005 |
İkram malzemesi | 234066 | 2,5 | 585165 |
Pişirme ve dağıtım | 712200 | ||
Toplam | 13066852 |
Psikososyal hizmetler
Psikososyal hizmetler kapsamında 569 personel, 6 mobil merkez ve 48 araçla hizmet verilmiş ve 24286 kişi ile görüşülmüştür.
Çizelge 5. Psikososyal hizmetlerin tahmini maliyeti
Kullanılan unsurlar | Sayısı | Süre x günlük maliyet (TL) | Tutarı (TL) |
Personel | 569 | 750 | 426750 |
Araç | 48 | 1050 | 50400 |
Toplam | 477150 |
Deniz araçları
Deprem sonrasında Sığacık koyunda meydana gelen tsunami dalgaları 28 teknenin batmasına 44 teknenin karaya oturmasına neden olmuştur. Bir kısmı balıkçı teknesi çoğu da lüks yat olan bu teknelerin sudan çıkarma ve kurtarılma masrafları ile hasar bedeli de varsayımlar üzerinden kestirilecektir.
Teknelerin durumu | Sayısı | Tahmini hasar (Bin Tl) | Hasar tutarı (Milyon Tl) |
Batan tekneler | 28 | 100 | 2,2 |
Karaya oturanlar | 44 | 50 | 2,8 |
Toplam | 5,0 |
Sığacık sahilindeki esnafın zararı
Sığacık Koyu’nda deniz kenarında bulunan lokanta, çay evi, bakkal, hediyelik eşya satıcısı, balıkçı, fırıncı, berber gibi işyerleri deprem sonrası oluşan tsunamiden zarar görmüş yaşlı ve engelli bir kadın suda boğularak ölmüştür.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan: “Zarar gören esnaflarımıza 50 bin TL’ye kadar TESKOMB üzerinden hibe vereceğiz. Halk Bankası üzerinden kredi kullanan esnaflarımızın borçlarını 1 yıl daha faizsiz olarak öteleyeceğiz” diye konuştu. Yöreyi bilen bir kişi olarak en az 50 esnafın tsunamiden etkilendiğini tahmin ediyorum. Ortalama 10 bin lira yardım yapılacağı varsayılırsa 500 bin lira dolayında bir harcama olacağı tahmin edilmektedir.
https://www.7deniz.net/haber-tsunamiden-zarar-goren-esnafa-50-bin-tl-ye-kadar-hibe-36057.html erişim tarihi 15.11.2020
Yardımlar
Evi yıkılan ve ağır hasar dolayısıyla eşyasını kurtaramayan kimselere aile başına 30 bin lira eşya yardımı yapılacağı belirtilmiştir. Ev sahibi olanlara 13, kiracılara 5 bin lira kira yardımı yapılacağı belirtilmiştir. Bunların sayıları ve özellikleri belli olmadığı için tutarı hesaplama imkanı olmamıştır.
Doğal afet sigortası tazminatına 17500 başvuru olmuş ve depremde zarar görenlere 25 milyar lira fiilen ödenmiştir. (Kaynak: AFAD İzmir İl Müdürlüğü’nün 77 Nolu duyurusu) Bu durumda Sayın Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından açıklanan bina sayısında bir eksiklik olduğu akla geliyor. Tarafımızca yapılan tahminlerin asgari seviyede tutulduğu da söylenebilir.
Yaralıların tedavi giderleri
1035 kişinin ortalama 5 gün hastanede yattığı kabul edilse ve kişi başına günde 1000 lira masraf hesaplansa 5 milyon lirayı aşan bir masraf doğar. Yoğun bakımda kalanlar, defalarca ameliyat olanlar, sakat kalanlar da olacaktır.
Sonuç
Binalar en fazla maddi kayba neden olan unsur durumundadır. Bina kayıpları milyar lira ile ölçülürken diğerleri milyonla ifade edilmektedir. 12 Kasım tarihine kadar hesaplanan diğer maddi kayıpların tutarı 60 milyon liraya ulaşmaktadır. Beslenme ve barınma giderleri zamanla artmaya devam edecektir.
İş kaybı, hastalık riski, moral bozukluğu ve umutsuzluk, evi ve hayatı yeniden kurma güçlüğü, korku gibi psikolojik etkilenimler de göz önüne alınırsa maddi ve manevi olarak pek çok kayıp söz konusudur.
Asla unutulmaması gereken en önemli husus 116 kişinin ölmüş olmasıdır. Bu bir felakettir, ama aynı zamanda uyarıdır. Çünkü İzmir başta olmak üzere bütün bölgeyi tehdit eden bundan beş kat daha güçlü depremler beklenmektedir.