Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB)’ne bağlı Makina Mühendisleri Odası (MMO) Başkanı Yunus Yener, “BOTAŞ’ın Büyük Sanayi Kuruluşları ve Elektrik Santrallarına Satılan Doğalgaz Fiyatlarında Yaptığı Artış, Elektrik ve Sanayi Ürün Fiyatlarında Yeni Zamlar Getirecektir” başlıklı bir basın açıklaması gerçekleştirdi.
MMO Başkanı Yunus Yener; BOTAŞ’ın büyük sanayi kuruluşları ve elektrik santrallarına satılan doğalgaz fiyatlarında yaptığı artış, elektrik ve sanayi ürün fiyatlarında yeni zamlar getireceğini söyledi. Yener açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
Ülke ihtiyacının nerede ise tamamını ithal ettiğimiz doğalgaz fiyatlarında dünya ölçeğinde ciddi artışlar yaşanmaktadır. 2 Eylül 2021 akşamı açıklanan son fiyatlarla, büyük sanayi kuruluşları ve elektrik santrallarına % 15 oranında zam yapılmıştır. Bu yıl içinde BOTAŞ, doğalgaz satış fiyatlarını konutlar ve küçük sanayi için % 17,8 büyük sanayi için % 45, elektrik üretim santralları için % 67,5 oranında artırmıştır. Devam edecek bu artışlar başka yıkıcı sonuçlara da neden olacaktır. Maliyetlerinin arttığı gerekçesiyle sanayi kuruluşları ürettikleri ürünlerin fiyatlarına zam yapacaktır.
2019 Ocak–2021 Eylül döneminde BOTAŞ doğalgaz satış fiyatları ve artış oranları tabloda verilmiştir.
Tüketici Gruplarına Göre 2019 Ocak–2021 Eylül Döneminde
BOTAŞ’ın Doğalgaz Satış Fiyatları
| Tüketici Grubu | 2019 Ocak (TL/Sm³) | 2021 Ocak (TL/Sm³) | 2021 Eylül (TL/Sm³) | 2019 Ocak2021 Eylül Artış Oranı (%) | 2021Ocak–Eylül Artış Oranı(%) |
| Serbest Olmayan Tüketici | 0,890014 | 1,264169 | 1,488094 | 67,2 | 17,8 |
| 1. Kademe Azami (300.000 Sm³. Elektrik Üretimi Hariç) | 0,890014 | 1,264169 | 1,488094 | 67,2 | 17,8 |
| 2. Kademe (300.000 Sm³’ten Fazla. Elektrik Üretimi Hariç) | 1,351527 | 1,414000 | 2,050857 | 51,7 | 45,0 |
| 1. ve 2. Kademe Elektrik Üretimi | 1,550000 | 1,414000 | 2,369000 | 53,8 | 67,5 |
Elektrik üretiminde de durum vahimdir. 2020’de üretilen elektrik içinde doğalgaz yakıtlı santralların payı % 23 iken, bu yılın ilk yedi ayında bu pay % 30’a yükselmiştir. Santralların doğalgaz alım fiyatlarındaki artışlar, üretim maliyetlerine doğrudan yansıyacaktır. Bu durum, Ekim ayında elektrik fiyatlarına yapılacağı söylenen yüksek oranda zammın da gerekçesi olacaktır.
Bu karanlık tablo karşısında, yönetimlerin aşağıdaki adımları atması gerektiğini söylüyoruz.
- Gelirleri, yaşamlarını insanca sürdürmelerine olanak vermeyen düşük gelirli yurttaşların, işsizlerin, salgınla yoğunlaşan ekonomik kriz nedeniyle işsiz kalanların, işyerlerini kapatmak zorunda kalanların, orman yangını, su baskını vb. afetlerden mağdur olanların, kent ve kır yoksularının; elektrik, doğalgaz, su, iletişim faturaları kamu tarafından karşılanmalıdır.
- Elektrik, doğalgaz, su, iletişim faturalarındaki tüm vergiler kaldırılmalı, konut aboneleri için KDV oranı % 1’e indirilmelidir.
- Enerji üretimi, iletimi, dağıtımı kamusal bir hizmettir ve toplum yararı doğrultusunda kamu kuruluşları eliyle temin edilmelidir.
- Henüz yalnız yüzde üçünü değerlendirdiğimiz güneşe dayalı, dörtte birini kullandığımız karasal rüzgara dayalı ve tamamen atıl durumdaki deniz üstü rüzgara dayalı elektrik üretim potansiyelini, yerli mühendislik, taahhüt ve imalat imkanlarıyla hızla değerlendirerek elektrik üretiminde fosil yakıtların ve dışa bağımlılığın payı düşürülmelidir.
