Yeni keşif, Plüton’un yeniden gezegen diye sınıflandırılma ve yaşam barındırma ihtimalini de gündeme getiriyor
NASA’nın Yeni Ufuklar (New Horizons) uzay aracının kaydettiği Plüton görüntüleri, bir sürpriz ortaya çıkardı.
Cüce gezegende buz volkanlarının yakın zamanda patlamasıyla oluştuğu düşünülen engebeli bir arazi tespit edildi.
ABD’deki Güneybatı Araştırma Enstitüsü’nden kıdemli araştırmacı Kelsi Singer, “Güneş sisteminde gördüğümüz hiçbir şeye benzemeyen, devasa buzlu volkanlardan oluşan bir alan keşfettik” diye konuştu.
Araştırma ekibinin elde ettiği bulgular, hakemli bilimsel dergi Nature Communications’ta yayımlandı.
Yeni Ufuklar, Temmuz 2015’te cüce gezegenin yakınından geçmişti. O geçişte toplanan veriler, hala inceleniyor ve bir dizi keşfe önayak oluyor.
Ortalama sıcaklığı eksi 232 santigrat derece olan buzlu gök cismi; dağlara, vadilere, buzullara, ovalara ve kraterlere ev sahipliği yapıyor.
Şimdiyse analizler, Plüton’un bu ilginç yer şekillerine bir yenisini ekliyor. Yeni keşfedilen ve su buzundan meydana gelen bölge, volkanik kubbelerle dolu ve büyük ölçüde engebeli.
Volkanik kubbelerin en büyüklerinden ikisi, Wright Mons ve Piccard Mons adlarıyla biliniyor.
Wright Mons’un uzunluğu 4 ila 5 kilometreyken, genişliği de 150 kilometreyi buluyor. 7 kilometre yüksekliğindeki Piccard Mons’un genişliğiyse 225 kilometre.
Ekip, bölgenin muhtemelen bir veya iki milyar yıl önce oluştuğunu ve bazı bölgelerin 200 milyon yıldan daha genç olduğunu düşünüyor.
Bu ilk başta çok uzun bir süre gibi gelse de bu da jeolojik açıdan az bir süreye işaret ediyor ve Plüton’a dair önceki tahminlere meydan okuyor.
Zira, bilim insanları, Plüton’un volkanizmayı tetiklemek için gereken iç ısıdan yoksun olduğuna inanıyordu.
Singer’a göreyse bulgular, buz volkanlarının nispeten yakın zamanda aktif olduğunu ve Plüton’un iç kısmının beklenenden daha fazla artık ısıya sahip olduğunu gösteriyor.
Bilim insanı, konuyla ilgili şu ifadeleri kullanıyor:
Plüton’un düşündüğümüzden daha fazla iç ısıya sahip olduğu anlamına geliyor Bu da gezegen cisimlerinin nasıl çalıştığını am olarak anlamamışız demektir.
Buz volkanları, bazı yönlerden Dünya’daki volkanlara benziyor. Plüton’un yüzeyi büyük ölçüde buzdan oluştuğu ve yüzeydeki sıcaklıklar suyun donma noktasının çok altında olduğu için, volkanlardan taşan sıvı suyun gezegenimizdeki magmaya benzeyeceği düşünülüyor.
Zira bu sıvının, volkandaki bir patlamanın ardından yüzeye çıkması, donarak katılaşması gerekiyor.
Singer, “Muhtemelen tamamen sıvı gelmiyor; biraz sıvı ve biraz buzlu bir şey gibi, akışkan bir katı gibi düşünülebilir” diyor: “Daha çok ketçap veya diş macununa benzetilebilir.“
INDEPENDENT
