Türkiye‘nin, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin savunma alanında ortak çalışmalarına çerçeve oluşturan Kalıcı Yapılandırılmış İş Birliği (Permanent Structured Cooperation – PESCO) projesinde yer almak üzere başvurduğu ileri sürüldü.
Alman Welt am Sonntag gazetesinin diplomatik kaynaklara dayandırdığı habere göre; Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin savunma alanında yoğun iş birliğine çerçeve oluşturan Kalıcı Yapılandırılmış İş Birliği’nin bir projesinde yer almak üzere resmen başvurduğu ileri sürüldü.
Habere göre; Ankara yer almak istediği PESCO projesinin koordinasyonundan sorumlu olan AB ülkesi Hollanda’ya, bu konuda geçen hafta resmi başvuru yaptı. Türkiye’nin yer almak istediği ve Hollanda’nın da koordinasyonunu yürüttüğü milyar dolarlık proje; askeri birliklerin ve teçhizatın, Avrupa içinde naklinin iyileştirilmesine yani kısacası askeri hareket kabiliyetinin iyileştirilmesine yönelik olduğu biliniyor.
Türkiye gibi AB üyesi olmayan ülkeler de Kasım 2020’den bu yana PESCO projelerine katılabiliyor.
Avrupa Birliği dönem başkanlığını Almanya’nın yönettiği 2020’nin ikinci yarısında, AB üyesi olmayan ülkelerin de PESCO projelerinde yer alabilmesinin önünü açan düzenleme sunulmuş ve kabul edilmişti. AB üyesi olmayan ülkelerin belli siyasi, yasal ve maddi kriterleri yerine getirmesi koşuluyla projelere dahil olması mümkün. Bu kriterlerin başında da söz konusu ülkenin AB’nin değerlerini paylaşması, AB ülkeleri ile iyi komşuluk ilişkileri ilkeleri çerçevesinde davranması, ortak güvenlik ve savunma çıkarlarıyla çelişecek adımlar atmaması şartı bulunuyor.
PESCO, 24 AB üyesi ülkenin müşterekliğinde yürütülüyor
Mayıs ayı başında Brüksel’de düzenlenen AB ülkeleri savunma bakanları toplantısında, Türkiye’nin dahil olmak istediği projeye ABD, Kanada ve Norveç’in de katılabilmesi yönünde izin çıkmıştı.
PESCO projeleri, katılımcı ülkelerin tamamı veya bir kısmının iştiraki ile yürütülebiliyor. AB Konseyi de projeye dahil olmak isteyen AB üyesi olmayan ülkelerin gerekli şartları yerine getirip getirmediğini denetlemekle yükümlüdür. 2017 yılında kurulan PESCO, proje üyesi ülkelere savunma kabiliyetlerini iş birliği içinde geliştirme, operasyonel hazırlık yürütme ve askeri kuvvetlerin katkılarını artırma imkanı tanıyor. PESCO kapsamında şu ana kadar eğitim, kara, denizi hava sistemleri ve siber güvenlik gibi alanlarda biri tamamlanmış, 46 adet de süren proje bulunuyor.
Türkiye’nin talebine ilişkin Güney Kıbrıs ve Yunanistan’ın tepkisi merak konusu
Geçen yıl Doğu Akdeniz’de yaşanan gerilimler göz önünde bulundurulduğunda Türkiye’nin, AB’nin ortak savunma projesine iştirak için başvuruda bulunmasına Yunanistan ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin tepkisinin ne olacağı merak konusu. Welt am Sonntag gazetesine konuya ilişkin yorumda bulunan, adını vermek istemeyen diplomatlar, “Türkiye ile PESCO çerçevesinde yapılacak bir iş birliğinin AB ile NATO arasındaki iş birliğini iyileştirmesini, ayrıca Türkiye ile Güney Kıbrıs ve Yunanistan arasında da normalleşme sağlamasını umut ediyoruz.” dedi.
PESCO, Avrupa Birliği’nin güvenlik ve savunma alanındaki hareket kabiliyetini iyileştirme ve söz konusu alanlardaki zaafiyetlerinin giderilmesini hedefliyor. Avrupa’da askeri birliklerle araç ve teçhizatların nakliye ve hareketliliğini kapsayan ve Türkiye’nin de dahil olmak üzere başvurduğu iddia edilen proje, 46 PESCO projesinden sadece biri.
Kaynak: savunmasanayist
