Türkiye’nin İhtiyacı Yassı Çelik Üretimi Hakkında Öneriler

1-YASSI ÇELİK ÜRETİMİ TÜRKİYE İÇİN NİÇİN GEREKLİ?

Türkiye’nin çelik ihracatı yaklaşık 14 milyar dolar, ithalatı ise 20 milyar Dolar’dır. Türkiye takriben 5-6 milyar dolar mertebesinde yassı çelik ithal etmektedir.

Dolayısıyla KARDEMİR, ERDEMİR, İSDEMİR gibi madenden, çelik üretecek bir tesis ülkemizin menfaatidir. Bu üretimde ülkemizin madeni ve kömürü belli oranlarda kullanılacağından net katma değer yüksek olacaktır.

Çelik Hurda kullanımı ile kurulacak bir tesis çelik hurdasında dışa bağımlılık nedeniyle asla tavsiye edilmez.

2- DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ VE ÇİN HC’NİN YERİ ve TEKNOLOJİK BİRİKİMİ

Dünya çelik üretimi 2017 yılında 1.691 milyon ton olmuştur. ÇİN HC ‘nin payı 832 milyon tondur. Yani takriben dünya üretiminin yarısıdır. ABD’nin üretimi ise 81,6 milyon ton olmuştur.(Tablo:1 Dünya ham çelik üretimi)

Çin HC çelik üretimini başlangıçta Almanya, İtalya, vs. gibi ülkelerden satın aldığı tesislerde üretmiştir. Ancak daha sonra bizzat kendisi tesis kuracak know-how ve teknolojiye sahip olmuştur. Bu ÇİN HC için bir zorunluluktu. Çünkü demir çelik tesisleri son derece pahalı tesislerdir.

Sonuç olarak; ÇİN HC’nin örneğin Türkiye’de kuracağı yassı mamul tesisi Alman ya da diğer batı teknolojilerinden bir farkı yoktur. Hatta ÇİN HC’nin devasa çelik üretimi sayesinde kazandığı know-how bu tesis daha teknolojik olabilecektir.

3-TÜRKİYE’DEKİ ÇELİK ÜRETİMİ TEKNOLOJİK BİRİKİMİ

Türkiye’de DÇ sektörünün bilgi birikimi üst düzeydedir. Uzun hadde mamulü üretiminde Türk mühendisleri ve teknisyenleri dünyanın birçok tesislerinde sorumlu mevkilerde çalışmaktadır.

Yassı mamul üretiminde Erdemir-İsdemir Avrupa’nın en verimli tesisleri arasındadır. Türkiye yassı mamul üretimi için en gelişmiş teknolojileri bilen ve uygulayan birikime sahiptir.

ERDEMİR ve KARDEMİR’de sorumlu mevkilerde çalışan Prof. Dr. Sencer İmer 1990’lı yıllarda ERDEMİR’in yeni bir ERDEMİR kurması için AR-GE grubu oluşturmuştu. Bu yöntem ARGE’yi geliştirmek ve şirket cirolarını arttırmak için Avusturya, Almanya, Fransa’da uygulanmıştı.

Ancak daha sonra iktidarların özelleştirmeci politikaları yüzünden bu birikim berhava edilmiştir.

4-YASSI ÇELİK ÜRETİM TESİSİ YATIRIMI HALİNDE OLUŞACAK İSTİHDAM

Bir demir çelik tesisinde 1 direkt çalışan kullanılacak teknolojilere bağlı olarak takriben 14-20 dolaylı istihdam yaratmaktadır. (Fizibilite çalışmalarında çok kullanılan bir kabul)

ERDEMİR;

Örneğin yılda 4 milyon ton çelik üreten ERDEMİR’de %75 mvi yaka (işçi), % 25 beyaz yaka (mühendis ve teknisyen) olmak üzere 6500 kişi çalışmaktadır. Ancak nakliye, sigorta, iaşe, yedek parça imalatı, vs. gibi hizmetler sayesinde EREĞLİ ERDEMİR sayesinde ekonomisi çok canlı bir şehirdir.

İSDEMİR;

3.5 milyon ton /yıl yassı ürün, 0,6 milyon ton / yıl kangal ve 2,5 milyon ton / yıl kütük nihai mamul üretim kapasitesine sahip olan İSDEMİR İSKENDERUN DEMİR ÇELİK Fabrikaları’nda 4800 kişi çalışmaktadır.

KARDEMİR “FABRİKA YAPAN FABRİKA”;

Ulusların tarihlerinde dönüm noktalarını ve atılımlarını simgeleyen isimler vardır. Karabük, Türk ulusunun tarihinde yer alan, işte bu ışıltılı isimlerden biridir. Karabük adının Türkiye’nin yazgısında görev üstlenmek üzere saptandığı ve işitilmeye başlandığı yıllar, Cumhuriyetin gençlik yıllarıdır. Büyük kurtarıcı ve kurucu Atatürk, her biri başlı başına “devrim” yaratan kararlarından bir yenisini daha verir. Türkiye sanayileşecek ve sanayileşme “ulusal” bir nitelik taşıyacaktır. Modern Türkiye’nin endüstriyel atılımlarına öncülük edip temel oluşturacak entegre demir çelik tesisleri, en uygun yerde ve koşulda süratle kurulacaktır. Büyük Önder’in, bütün bir ulusun da özlemini yansıtan bu kararı, O’nun sağlığında hayata geçirilir.

İlk Türk Demiri 10 Eylül 1939 tarihinde döküldüğü KARDEMİR KARABÜK DEMİR ÇELİK Fabrikaları’nda 4500 kişi çalışmaktadır. 3 milyon ton uzun hadde mamulünün üretildiği tesiste; ayrıca Türkiye’nin ihtiyacı HIZLI TREN RAYI üretilmekte ve ihraç edilmektedir. İhracat ’ta en önemli müşterisi İran’dır.

KARABÜK ilimiz de KARDEMİR sayesinde canlı bir ekonomiye sahiptir.

Yukarıdaki örneklerden giderek yeni kurulacak YASSI MAMUL ENTEGRE ÇELİK tesisinin 6-8 milyon ton olduğunu kabul edersek yaratılacak istihdam:

DİREKT ÇALIŞAN VE DOLAYLI (İNDİREKT) ÇALIŞAN OLARAK EN AZ 200.000 KİŞİ MERTEBESİNDEDİR.

6-SONUÇ ve ÖNERİLER:

Ülkemizde özelleştirme politikalarının tartışıldığı günlerde Vehbi Koç vefatı öncesi vasiyet gibi bir beyanda bulunarak başta demir çelik olmak üzere, çimento, kağıt, petrol, enerji vs. gibi temel sektörlerde özelleştirmenin ülke menfaatine uygun olmayacağını belirtmişti.

Ancak Türkiye’de ABD ve BATI tarafından estirilen büyük rüzgâr sonucunda Vehbi Koç’un vasiyet ettiği model dahi göz ardı edilerek, kamunun ekonomide payı %24 seviyelerine kadar düşürülmüştür.

Serbest piyasa ekonomisi Avrupa’da ve ABD’de tekelleşmeyi getirmiştir.

Ancak “kamu payını azaltın diye“ bize tavsiyelerde bulunan Almanya’da ve Fransa’da kamunun ekonomideki payı %50’nin üzerinde, Japonya’da 48, Kanada’da 41, İsveç’te 49, Hollanda’da 47, Norveç’te 47, İngiltere’de yüzde 41, Yunanistan’da %72 seviyelerindedir.

YASSI ÇELİK TESİSİ YATIRIMI NASIL GERÇEKLEŞEBİLİR?

Öncelikle şunu tespit etmeliyiz.

ÇİN HC İLE YASSI DEMİR ÇELİK TESİSİ YATIRIMI ÜLKEMİZ İÇİN YARARLIDIR.

Teknik olarak “hammadde temini ve yatırımın yeri” de çözülmesi gereken iki önemli husustur. Zaten Cumhuriyet ekonomisinin DPT tarafından yapılan yatırım programlarında bu yatırım 4. Entegre DEMİR ÇELİK TESİSİ olarak planlanmaktaydı.

Ancak ENTEGRE DEMİR ÇELİK tesislerinin deniz kenarında olması gerektiğinden bu yatırım yeri tartışılmalıdır.

ÇİN HC ile TÜRKİYE CUMHURİYETİ devletinin ortak bir yatırımı olacaktır.

Kazançlı olduğu açık olan bu yatırım modelinde devlete gelir ve daha fazla yerli istihdam sağlanacaktır.

Ayrıca TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ beraber yatırımı öngören bu model; devlet güvencesi verilmesi nedeniyle,  ÇİN HC için bir tercih olacaktır.

Ayrıca bir kısım makine imalatı, inşaat, montaj vs. yerli firmalar tarafından yapılacaktır.

Türk Müteahhitliğinin gelişmesinin başlangıcı İSKENDERUN DEMİR ÇELİK FABRİKALARININ inşaat, montaj işleri sayesinde olmuştur. Daha sonra bu firmaların tamamı dünya sahnesine çıkmışlar ve çok başarılı işler yapmışlardır.